België trapte vorige week woensdag het EK voor beloften 2023 af met een 0-0-gelijkspel tegen Nederland. Dat deed het beste verhopen voor het vervolg van het toernooi, want ook in 2007, toen België de halve finale haalde en zich bijgevolg plaatste voor de Olympische Spelen, begonnen de Belgen met een brilscore aan hun EK. Helaas was de afloop dit jaar niet zo gunstig. Dat er enkel op het succesvolle EK van 2007 niemand scoorde die ook in de kwalificatiereeksen raak trof is allicht toeval, al zullen ze dromers zich wel afvragen hoe het dit jaar zou zijn afgelopen als niet Yorbe Vertessen maar pakweg Aster Vranckx dinsdag de gelijkmaker had gescoord tegen Portugal.

Het eerste beloften-EK waarvoor België zich kon plaatsen, was dat van 2002. België werd groepswinnaar in een groep met Kroatië, Schotland en Letland – niet toevallig ook allemaal tegenstanders van de ‘echte’ Rode Duivels in de aanloop naar het WK 2002. België nam een goede start door met 2-1 te winnen van Kroatië, met dank aan doelpunten van Tom Soetaers en Tim Smolders. Die laatste slaagde er pas in de 90e minuut in om de gelijkmaker van Mate Bilić weg te vegen. Ook de eerste twee buitenlandse verplaatsingen liepen goed af voor de Belgen: in Letland zorgden Ian Claes en Tim Smolders voor een 0-2-zege, in Schotland hadden de jongens van Jean-François de Sart genoeg aan een vroeg doelpunt van Davy Theunis.

Ook na vier speeldagen hadden de Belgen nog steeds een perfect rapport: op het Kiel werd het 3-0 tegen Letland na goals van Grégory Dufer, Davy Theunis en Kristof Imschoot. Op de laatste twee speeldagen sprokkelden de Belgen slechts 1 op 6: tegen Schotland bleef het 0-0, in Kroatië gingen de Belgen met 1-0 onderuit. De leidersplaats van België kwam evenwel niet meer in het gedrang. Met 13 op 18 op het eindrapport, twee punten meer dan het eveneens gekwalificeerde Kroatië, plaatste België zich voor een dubbele barragewedstrijd tegen Zweden, het nummer twee uit groep vier.

De heenwedstrijd van de barrages werd op 9 november 2001 gespeeld in Helsingborg. België verloor er met 3-2: Gonzague Vandooren en Tom Soetaers wisten telkens de doelpunten van respectievelijk Fredrik Berglund en Kim Källström uit, maar in de 89e minuut scoorde Christian Wilhelmsson – die kennen we nog – de 3-2. Vier dagen later zette België dat in het Jules Ottenstadion helemaal recht: Björn De Wilde opende al vroeg de score, Gonzague Vandooren scoorde na twintig minuten de verlossende 2-0. Opdracht volbracht!

Welke doelpuntenmakers haalden de selectie?
Tim Smolders, auteur van het winnende doelpunt tegen zowel Kroatië als Letland, haalde de selectie niet nadat hij bij Club Brugge uit beeld was geraakt door een blessure. Toenmalig Lierse-speler Kristof Imschoot, die een groot deel van het seizoen 2001/02 miste door blessureleed, was er uiteindelijk niet bij. Ook van Ian Claes, op dat moment aan de slag bij KV Mechelen, geen spoor in de Belgische selectie.

Tom Soetaers, Davy Theunis, Grégory Dufer, Gonzague Vandooren en Björn De Wilde kregen wél een uitnodiging voor het EK in Zwitserland.

Scoorde iemand die in de kwalificatiereeksen scoorde ook op het EK?
Jawel, Tom Soetaers. In de openingswedstrijd tegen Griekenland scoorde hij de 0-2, nadat Koen Daerden in de eerste helft de score had geopend. Xenofon Gittas scoorde in de blessuretijd nog de 1-2-aansluitingstreffer, maar dat bracht de Belgische zege niet meer in gevaar. Nadien werd er niet meer gescoord, althans niet meer in het doel van de tegenstander: op de tweede speeldag verloor België met 0-1 van Tsjechië na een goal van Martin Jiránek, twee dagen later werd het 0-2 na een owngoal van Koen Daerden en een goal van Peguy Luyindula.

België eindigde als derde in zijn groep en was uitgeschakeld. Frankrijk en Tsjechië, de nummers een en twee in de groep, speelden op 28 mei 2002 – drie dagen voor de start van het WK 2002 in Zuid-Korea en Japan – de finale tegen elkaar. Tsjechië, met onder andere Petr Čech, David Rozehnal, Lukáš Zelenka, Milan Baroš en Jan Polák in zijn rangen, haalde het na strafschoppen.

Was Kroatië met een tweede plaats in zijn kwalificatiegroep in de aanloop naar het EK 2002 nog zeker van een plaatsje in de play-offs, dan bleef België twee jaar later met lege handen achter toen het met 10 op 18 tweede werd in een groep met Bulgarije, Estland en… Kroatië. Zes landen die tweede eindigden kregen wél een ticket voor de barragewedstrijden, maar daar zat België met zijn 10 op 18 niet bij. In de aanloop naar het EK 2006 werd België groepswinnaar in een groep met onder andere Spanje en Servië en Montenegro, maar in de barragewedstrijden liep het helemaal fout tegen Oekraïne: de heenwedstrijd won België nog wel met 2-3 na een hattrick van Kevin Vandenbergh, maar in het Daknamstadion wonnen de Oekraïners met 1-3.

Naar aanleiding van het EK 2007 werd er met groepen van drie landen gewerkt. België had aan een 6 op 6 dus genoeg om zich te plaatsen voor de barrages. De jongens van bondscoach Jean-François de Sart deden dat op spaarmodus: in Ierland werd het 0-1 na een doelpunt van Maarten Martens rond het uur, op het Kiel maakte Faris Haroun eigenhandig de owngoal van Jason Vandelannoite tegen Griekenland ongedaan.

Zou het ditmaal goedkomen in de barrages? Na de heenwedstrijd, die op Schiervelde werd afgewerkt, waren de Belgen helemaal nog niet zeker van hun ticket voor Nederland. Jonathan Legear opende in de 74e minuut de score tegen Bulgarije, maar in de 89e minuut maakte Tsvetan Genkov vanop de strafschopstip gelijk. Vier dagen later deden de Belgen evenwel het nodige in Sofia: Stijn De Smet opende na negentien minuten de score, Maarten Martens verdubbelde nog in de eerste helft de Belgische voorsprong vanop de strafschopstip. Genkov maakte het nog even spannend, maar Stijn De Smet zorgde met zijn tweede van de avond voor een 1-3-voorsprong en Jonathan Legear scoorde in de 87e minuut zelfs nog de 1-4. Het ticket voor Nederland was binnen.

Welke doelpuntenmakers haalden de selectie?
Het seizoen 2006/07 was een speciaal seizoen voor Jonathan Legear. Eindelijk mocht hij weer voetballen. In het seizoen 2004/05 had hij van Hugo Broos elf officiële wedstrijden mogen spelen in alle competities, waaronder een Champions League-wedstrijd tegen Internazionale. Daarna volgde de grote stilte onder Broos’ opvolger Frank Vercauteren, wat resulteerde in een blanco seizoen 2005/06. Dan kwam Legear in het seizoen 2006/07 meer aan zijn trekken: 29 officiële wedstrijden in alle competities. Om ervoor te zorgen dat hij niet meer vergeten zou worden, scoorde hij op 29 april 2007 tweemaal in de 0-5-zege van Anderlecht bij… Roeselare. Jawel, op Schiervelde.

Op de slotspeeldag van de competitie liep het minder goed af voor Legear. In de 3-1-nederlaag tegen RAEC Mons moest Legear, die op het punt stond om zijn contract te verlengen bij Anderlecht, een dikke tien minuten voor tijd trekkebenend naar de kant. Een spierscheur aan de hamstrings, zo bleek. Weg EK. Martens, Haroun en De Smet waren er wél bij in Nederland.

Scoorde iemand die in de kwalificatiereeksen scoorde ook op het EK?
Neen. Kevin Mirallas en Sébastien Pocognoli stonden als enige Belgen aan het kanon in Nederland. Het was wel even wachten op het eerste Belgische doelpunt: de eerste groepswedstrijd tegen Portugal eindigde op 0-0, in de 0-1-zege tegen Israël op de tweede speeldag was het wachten tot de 82e minuut. Het was Mirallas die de Belgen verloste. In de derde groepswedstrijd had de toenmalige spits van Lille OSC slechts negen minuten nodig om te scoren tegen Nederland. Lang kon België die voorsprong niet vasthouden, want vier minuten later hingen de bordjes weer gelijk dankzij Maceo Rigters. Royston Drenthe zorgde nog voor de rust voor een 2-1-voorsprong voor het gastland. Sébastien Pocognoli zette de zaken in de tweede helft evenwel recht voor België.

Het scorebord in het Abe Lenstra Stadion bleef op 2-2 staan, waardoor Nederland groepswinnaar werd en België als nummer twee tegen Servië mocht aantreden. Dat werd een koude douche voor onze beloftenploeg: Aleksandar Kolarov opende al vroeg de score, toenmalig Lierse-spits Dragan Mrđa maakte het een paar minuten voor tijd helemaal af. België sneuvelde in de halve finale, maar had wel een ticket voor de Olympische Spelen in Peking. Daar slaagde Faris Haroun, de Belgische held tegen Griekenland op 6 september 2006, er overigens wél in om te scoren.

2009-2011-2013-2015-2017. Na het succesvolle EK 2007 was België er vijf keer op rij niet bij op het beloften-EK. In de kwalificatiegroep richting het EK 2009 eindigde België met tien punten, de helft minder dan groepswinnaar Oostenrijk. In de groep richting het EK 2011 eindigde België op een punt van groepswinnaar Oekraïne, mede door dom puntenverlies tegen laagvlieger Slovenië in de laatste wedstrijd. Met 15 op 24 behoorde België niet tot de vier beste nummers twee. Twee jaar later waren Engeland (21 ptn) en Noorwegen (16 ptn) geen partij voor België (11 ptn). In de aanloop naar het EK 2015 kwam België maar heel nipt te kort: net als nummer twee Servië sprokkelden ze zestien punten, en bedroeg het doelsaldo +8, waardoor de onderlinge confrontaties van tel waren. Die waren niet in het voordeel van de Belgen: in Servië was het nog 2-2 geworden na goals van Paul-José Mpoku en Pierre-Yves Ngawa, maar in Den Dreef was de einduitslag 0-3. Drie van de vijf Servische goals werden gescoord door… Aleksandar Mitrović, op dat moment bezig aan zijn eerste seizoen bij RSC Anderlecht.

De laatste kwalificatiecampagne in het rijtje die slecht afliep, was die in de aanloop naar het EK 2017. Met 18 op 30 eindigde België weliswaar tweede, maar wel ruim achter Tsjechië, dat 23 op 30 behaalde. België behoorde niet bij de beste nummers twee en mocht zijn trip naar Polen vergeten. Twee jaar later was het daarentegen eindelijk nog eens prijs: in een groep met Cyprus, Hongarije, Malta, Turkije en Zweden eindigde België bovenaan met 26 op 30 – enkel tegen Turkije (0-0 in Leuven) en Zweden (1-1 in Zweden) werden punten verloren. Voor de rest oogde het rapport van de jongens van Johan Walem prima.

De man die voor de meeste doelpunten zorgde, was Landry Dimata. De man die bij het begin van de kwalificatiecampagne nog bij KV Oostende voetbalde, klokte op 16 oktober 2018 – toen al als Anderlecht-huurling – af op zeven doelpunten. In de 2-1-zege tegen Malta op 27 maart 2017 stond hij nog niet op het scorebord, toen zorgden Ryan Mmaee en Dion Cools – later A-international voor respectievelijk Marokko en Maleisië – voor het scoorwerk. Ook in de 0-0 tegen Turkije stond zijn logischerwijs niet op het scorebord. Bij het tweede en laatste puntenverlies was hij evenmin betrokken qua doelpunten, die eer was voor Jordi Vanlerberghe weggelegd. En neen, ook in de vierde kwalificatiewedstrijd liet de toenmalige Wolfsburg-spits zijn kanon nog niet spreken, dat waren toen Dodi Lukebakio en Samuel Bastien. Pas in de vijfde kwalificatiewedstrijd van de Belgen, een 3-2-zege tegen Cyprus, scoorde Dimata zijn eerste interlandgoal voor de Belgische beloften. Maar niet voor Isaac Mbenza de score had geopend. De verlossende 3-2 werd in de blessuretijd door Aaron Leya Iseka gescoord.

Op speeldag zes schaarde ook een Turk zich tussen de Belgische doelpuntenmakers: Merih Demiral opende op 14 november 2017 de score met een owngoal. Het was wachten tot Siebe Schrijvers in de 87e minuut voor de verlossende 0-2 zorgde. Thuis tegen Hongarije was Schrijvers de man die de score opende, Dodi Lukebakio en Landry Dimata – die laatste vanop de strafschopstip – zorgden voor 3-0. Dimata, Schrijvers en Lukebakio stonden ook elk eenmaal aan het kanon tijdens de 0-4-zege in Malta, ook Leya Iseka pikte zijn doelpuntje mee. Tot slot geen nieuwe doelpuntenmakers tijdens de 0-3-zeges in Hongarije en Zweden, waar Dimata telkens opende met een tweeklapper en respectievelijk Schrijvers en Lukebakio de 0-3-eindstand vastlegden. Met 26 op 30 deed België het prima in groep 6. Het ticket voor Italië en San Marino was binnen, ditmaal was er geen barragewedstrijd nodig.

Welke doelpuntenmakers haalden de selectie?
Begin juni 2019 onthulde de KBVB via een grappig filmpje ‘Southpark’-stijl wie mee mocht naar Italië en San Marino. Dimata, die dat seizoen dertien keer scoorde voor Anderlecht in de competitie maar het seizoenseinde moest missen vanwege een knieblessure, maakte helaas geen deel uit van die selectie. Ook Jordi Vanlerberghe moest uiteindelijk afhaken vanwege een knieblessure, hoewel hij aanvankelijk wél in het filmpje figureerde (lees: wél geselecteerd was). Ryan Mmaee, die op 31 augustus 2016 zijn interlanddebuut had gemaakt voor Marokko – zeven maanden vóór zijn goal voor de Belgische beloften tegen Malta –, ontbrak eveneens in de selectie. Samuel Bastien, Dion Cools, Aaron Leya Iseka, Dodi Lukebakio, Isaac Mbenza en Siebe Schrijvers reisden wél af naar Italië.

Scoorde iemand die in de kwalificatiereeksen scoorde ook op het EK?
Twee keer zelfs. Leya Iseka en Cools scoorden in de eerste groepswedstrijd tegen Polen. Helaas was dat niet genoeg, want drie Polen slaagden erin om Nordin Jackers te kloppen. De goals in de 2-1-nederlaag tegen Spanje en de 1-3-nederlaag tegen gastland Italië werden gescoord door respectievelijk Sebastiaan Bornauw en Yari Verschaeren, twee spelers die niet scoorden in de kwalificatiegroep.

Na het EK 2019 miste België slechts één EK: de corona-editie van 2021 in Hongarije en Slovenië. België eindigde in een groep met Bosnië en Herzegovina, Duitsland, Moldavië en Wales tweede met 13 op 24, op vijf punten van groepswinnaar Duitsland. Een tweede plaats was voor vijf landen genoeg voor een EK-ticket, maar daar moest je tijdens deze editie wel minstens… 14 op 24 voor hebben gesprokkeld. Noot: België pakte in die campagne 6 op 6 tegen de uiteindelijke groepswinnaar Duitsland, maar leed daarnaast ook enkele pijnlijke nederlagen – niet alleen de verplaatsing naar Wales, maar ook die naar Bosnië en Herzegovina en Moldavië leverde nul punten op.

Ook aan het EK 2023 hangt een vleugje corona, want toen België op 4 juni 2021 zijn eerste kwalificatiewedstrijd afwerkte in Kazachstan, was nog niet alles voorbij. Die wedstrijd won België overigens met 1-3, met dank aan goals van Killian Sardella, Amadou Onana en Loïs Openda. Sardella en Onana zouden op één goal blijven steken in deze kwalificatiecampagne, Openda zou er in totaal zeven binnenprikken – enkel Gonçalo Ramos zou met twaalf stuks veel beter doen.

In de tweede wedstrijd, een 0-3-zege in Turkije, zette Openda meteen twee streepjes achter zijn naam. Yorbe Vertessen zorgde in de blessuretijd voor de 0-3 in het Bursa Büyükşehir Belediyestadion. Openda en Vertessen waren op 8 oktober 2021 ook de twee Belgische doelpuntenmakers in Den Dreef. Tegen Kazachstan werd het 2-0 via twee strafschopgoals. Vier dagen later zorgde Openda met zijn vijfde van de campagne voor een 1-0-zege tegen Denemarken.

Op 12 november 2021 waren er twee nieuwe doelpuntenmakers aan het werk in de 2-0-zege tegen Turkije, in de persoon van Michel-Ange Balikwisha en Ignace Van der Brempt. Vier dagen later was er opnieuw Openda: hij opende in Schotland de score vanop de strafschopstip. Nicolas Raskin legde in de 87e minuut de 0-2-eindscore vast in Tannadice Park in Dundee.

Op 29 maart 2022 vierden de Belgische beloften, ondanks het eerste puntenverlies van de campagne, feest: het 1-1-gelijkspel tegen Denemarken was genoeg voor kwalificatie voor het EK 2023 in Georgië en Roemenië. Gustav Isaksen opende in de eerste helft de score, Loïs Openda hing de bordjes in de 53e minuut gelijk. Het 0-0-gelijkspel tegen Schotland op Stayen op 5 juni 2022 kon de pret niet bederven.

Welke doelpuntenmakers haalden de selectie?
Slechts twee jongens waren er niet bij in Georgië: Killian Sardella en Amadou Onana, die uitgerekend in de eerste kwalificatiewedstrijd scoorden. Sardella zat weliswaar in de voorselectie, maar haalde uiteindelijk toch niet de uiteindelijke lijst van 23 namen. Onana, die op 3 juni 2022 debuteerde voor de ‘grote’ Rode Duivels en zich daar inmiddels opwerkte tot een gewaardeerde kracht, maakte evenmin deel uit van de troepen van Jacky Mathijssen in Georgië. De Everton-middenvelder miste ook de EK-kwalificatiewedstrijden van België tegen Oostenrijk en Estland.

Openda, Vertessen, Balikwisha, Van der Brempt en Raskin tekenden wél present op het beloften-EK.

Scoorde iemand die in de kwalificatiereeksen scoorde ook op het EK?
Yorbe Vertessen redde op dat vlak nog net de eer. De eerste groepswedstrijd tegen Nederland eindigde op een brilscore, in het 2-2-gelijkspel heetten de Belgische doelpuntenmakers Maxim De Cuyper en Largie Ramazani. In de derde groepswedstrijd wiste Vertessen het openingsdoelpunt van João Neves uit, al haalde het uiteindelijk niets uit: kort voor het einde kreeg België een strafschop tegen die Tiago Dantas succesvol voorbij Maarten Vandevoordt mikte.