Het moest een feestweek worden voor Aston Villa, want na 41 jaar mocht de club weer deelnemen aan de Champions League, het toernooi dat het in 1982 won, toen nog onder de naam ‘Europacup I’. Een dag voor de wedstrijd tegen Young Boys Bern raakte evenwel bekend dat Gary Shaw, een van de clublegendes van destijds, op 63-jarige leeftijd is overleden aan een hoofdletsel dat hij zes dagen eerder opliep na een val in huis. Shaw scoorde een pak goals voor Aston Villa, waarvan acht in de Europacup I, maar werd nooit beloond met een A-cap voor Engeland.

In 1967, het jaar dat de BBC Two als eerste Europese televisiezender in kleur uitzond, degradeerde zesvoudig landskampioen Aston Villa voor de derde keer in zijn bestaan uit de hoogste divisie. Na de degradaties in 1936 en 1959 was de club altijd vrij snel teruggekeerd naar de elite, maar ditmaal duurde het langer. In 1970 zakte de club zelfs naar het derde niveau. Pas in 1975 zaten The Villans weer tussen het ‘schoon volk’ in de First Division. Het belette Shaw, die op 21 januari 1961 geboren werd in Solihull nabij Birmingham, om op te kijken naar spelers als Bruce Rioch en Brian Little. Die eerste speelde nooit op het hoogste niveau met Aston Villa, die laatste proefde er pas in 1975 van.

Dat Shaw later nog de kleedkamer zou delen met Little, had hij vast niet gedacht toen hij ‘m in 1971 als tienjarige aan het werk zag in de League Cup-finale van 1971. “Villa was mijn team. Mijn hart brak toen Martin Chivers twee late doelpunten scoorde voor Tottenham”, liet Shaw later optekenen. Op z’n zestiende tekende hij bij zijn geliefkoosde club, die hij boven Manchester City en Queens Park Rangers had verkozen. Daarvoor had Shaw het shirt gedragen van Coleshill Town, een kleine club uit het hinterland van Birmingham. “Villa had een contactpersoon bij Coleshill, Stan James genaamd, en uiteindelijk werd ik door de club uitgenodigd om elke donderdagavond te gaan trainen in Villa Park”, vertelde Shaw ooit in een interview op de clubwebsite.

Na een jaar bij de jeugd van Aston Villa mocht Shaw in 1978 voor het eerst aantreden in een officiële wedstrijd van het eerste elftal, al zou hij pas in het seizoen 1979/80 uitgroeien tot een vaste waarde – mede dankzij de verkoop van Andy Gray aan rivaal Wolverhampton Wanderers. Dat seizoen was meteen ook het laatste seizoen van Brian Little, die al op z’n 26e een punt moest zetten achter z’n trainerscarrière wegens een knieblessure.

Vereeuwigd in de North Stand

Vanaf het seizoen 1980/81 nemen we de geschiedenisboeken erbij. Shaw was het seizoen 1979/80 als als clubtopschutter geëindigd met negen competitiedoelpunten, waarop de Brummie – zo noem je iemand van Birmingham – zijn seizoenstotaal verdubbelde in het seizoen 1980/81. Daarmee eindigde hij net onder nieuwkomer Peter Withe in de rangschikking der clubtopschutters, maar droeg hij ontegensprekelijk bij aan de eerste landstitel sinds… 1911. De komst van de krachtige Withe, die met Nottingham Forest al kampioen was geworden, was een cruciale zet gebleken, met dank aan de combinatie met de kwikzilveren Shaw – tien jaar jonger dan zijn spitsbroeder. De PFA Players’ Player of the Year ging dat seizoen naar John Wark, die met Ipswich Town de UEFA Cup had gewonnen, maar de PFA Young Player of the Year-prijs was voor de twintigjarige Shaw.

In het seizoen 1981/82 slaagde Aston Villa er niet meer in om de schitteren in de nationale competitie: de ploeg van Ron Saunders, die in februari 1982 werd afgelost door Barton, eindigde slechts elfde in de First Division. Withe werd clubtopschutter met ‘slechts’ tien competitiegoals, de door blessureleed geteisterde Shaw eindigde net achter hem met negen treffers. Dit alles verbleekte weliswaar allemaal op 26 mei 1982, toen Aston Villa in Rotterdam met 1-0 won van Bayern München en daardoor de Europacup I mocht bijschrijven op zijn palmares. Shaw scoorde tijdens dat toernooi driemaal: in de eerste ronde trof hij tweemaal raak tegen de IJslandse kampioen Valur, in de kwartfinale effende hij in de terugwedstrijd al vroeg het pad tegen Dynamo Kiev, dat in de heenwedstrijd een 0-0-gelijkspel uit de brand had gesleept. Zijn bijdrage aan het winnende doelpunt van Withe werd later vereeuwigd op een spandoek in de North Stand van het Villa Park, waarop een citaat uit het commentaar van Brian Moore gedrukt staat (“Shaw, [Gary] Williams, prepared to venture down the left. There’s a good ball played in for Tony Morley. Oh, it must be and it is! Peter Withe!”).

Enkel Withe

Ook voor zijn seizoen 1981/82 werd Shaw onderscheiden door een individuele prijs, namelijk de Trofeo Bravo, die tot 2015 door het Italiaanse tijdschrift Guerin Sportivo jaarlijks werd uitgereikt aan de beste jonge voetballer in Europa. In 1982 mocht Shaw trouwens ook het EK voor beloften bijschrijven op zijn palmares. Op 12 oktober 1982 gingen Shaw en co met 3-2 onderuit in West-Duitsland na een hattrick van de latere wereldkampioen Pierre Littbarski, maar drie weken eerder hadden de Engelsen in eigen land met 3-1 gewonnen – het EK voor beloften werkte toen nog niet met gastlanden.

Littbarski, die acht jaar voor de wereldtitel van West-Duitsland in 1990 al een WK-finale had gespeeld (en verloren) met zijn land, is een mooi brugje naar wat allicht de grootste ontgoocheling uit de carrière van Shaw zal zijn. Ondanks zijn collectieve en individuele prijzen had bondscoach Ron Greenwood geen plaats voor hem in zijn WK-selectie voor de wereldbeker in Spanje. Shaw maakte weliswaar deel uit van de 40-koppige selectie, maar net als ploegmaat Dennis Mortimer viel hij uiteindelijk nog af. Europacup I-winnaar Aston Villa vaardigde zo slechts twee spelers af voor het WK: Peter Withe voor Engeland en Allan Evans voor Schotland. Naast Withe bestond de aanval van de Engelse nationale ploeg in Spanje uit Kevin Keegan (Southampton), Trevor Francis (Manchester City), Tony Woodcock (1. FC Köln) en Paul Mariner (Ipswich Town).

Dan toch een WK

Wat Shaw, die ook na het WK 1982 geen A-cap mocht verzilveren, gedacht heeft nadat Engeland in de tweede ronde van het WK op twee brilscores bleef steken, zal allicht voor altijd een raadsel blijven. Hoe zou Shaw zich gevoeld hebben toen hij begreep dat tweevoudig Ballon d’Or-winnaar Kevin Keegan quasi het hele toernooi zou missen door een blessure? Allicht geen leedvermaak, want Shaw heeft zijn portie blessureleed ook wel gehad. Het seizoen 1982/83 was het laatste seizoen met topsucces – naast zeventien competitiegoals ook onder meer vijf goals in Europacup I en een goal in de Europese Supercup tegen FC Barcelona. De knieblessure die hij in september 1983 opliep tegen Nottingham Forest bleek evenwel het begin van het einde. Shaw bleef weliswaar tot 1988 onder contract bij The Villans, maar hij kwam nog nauwelijks aan spelen toe bij de club van zijn hart.

Toen Shaw z’n 27e afscheid nam van Aston Villa, had hij 79 doelpunten gescoord in 213 wedstrijden voor de club. Hij voetbalde in het buitenland nog bij FC Kopenhagen en Austria Klagenfurt, alvorens terug te keren naar het Verenigd Koninkrijk, waar hij nog voor Walsall FC en Kilmarnock FC speelde. In 1991 volgde een slotnummer bij Ernest Borel, een club uit Hong Kong. Nergens kon hij zijn succesvolle periode van bij Aston Villa evenaren. Na zijn spelersafscheid bleef Shaw in het voetbal: zo was hij onder andere actief als analist voor de Press Association (tegenwoordig bekend als persagentschap PA Media) en als data-analist voor Opta Sports, waarvoor hij wedstrijdgegevens leverde van thuiswedstrijden van Aston Villa en Kidderminster Harriers FC.

Uit een getuigenis van Gabriel ‘Gabby’ Agbonlahor, die tussen 2006 en 2017 bijna 400 officiële wedstrijden voor Aston Villa speelde, leerden we ook dat Shaw ook nog actief is geweest als jeugdtrainer van Aston Villa. “Ik had het geluk dat ik van mijn veertiende tot mijn zeventiende door hem werd gecoacht. Hij nam mij, Darius Vassell en Luke en Stefan Moore mee voor oefeningen. Hij nam de spitsen mee, werkte aan de afwerking, liet ons de kunst van het scoren zien. Maar hij haalde nooit aan wat hij had bereikt – hij was zo nederig”, liet de geboren Brummie optekenen bij The Guardian. Agbonlahor klokte af op drie interlands voor Engeland, Vassell zadelde Engeland op 24 juni 2004 dan weer op met een kater door in de EK-wedstrijd tegen Portugal te falen tijdens de strafschoppenserie. Twee jaar eerder had Sven-Göran Eriksson de Jamaicaanse Engelsman trouwens ook al geselecteerd voor het… WK 2002. Twintig jaar nadat Shaw de selectie van Ron Greenwood niet gehaald had.