Supporters van pakweg Arsenal of Tottenham Hotspur zullen er nog steeds hun hoofd over breken: hoe komt het toch dat een club uit Birmingham de Beker met de Grote Oren wél kon winnen, en hún club niet. Aston Villa deed het inderdaad, twee jaar nadat Nottingham Forest – nóg moeilijker te begrijpen – z’n tweede Europacup I won. Uitgerekend in het jaar van de grote hervorming in de Champions League is Aston Villa er voor het eerst in ruim vier decennia nog eens bij. Uitgerekend een dag voordat onder andere Youri Tielemans en Amadou Onana hun naam wisten bij te schrijven in het gulden boek der doelpuntenmakers van The Villans op het kampioenenbal, overleed hoofdauteur Gary Shaw – goed voor acht goals in de Europese seizoenen 1981/82 en 1982/83 – op 63-jarige leeftijd.

Aston Villa begon zijn Europacup I-avontuur tegen Valur, de IJslandse kampioen. Een uitgelezen kans om meteen de registers stevig open te trekken, denkt u vast. De jongens van trainer Ron Saunders dachten er ook zo over, en begonnen hun Europese campagne met een 5-0-zege in Villa Park. Na de vroege openingsgoal van Tony Morley scoorden Peter Withe en Terry Donovan elk nog twee keer, telkens vrij kort na elkaar. In Reykjavík zorgde Gary Shaw, die uitgerekend een dag voor de goals van Tielemans en Onana tegen Young Boys Bern overleed, voor de nodige goals voor een 0-2-zege. In de tweede ronde ging het al wat minder vlot voor The Villans: tegen de Oost-Duitse kampioen Berliner FC Dynamo gingen de Engelsen door op uitdoelpunten. In (toen nog Oost-)Berlijn boekte Aston Villa een 1-2-zege, in Birmingham werd het 0-1. De twee Engelse goals kwamen van de voet van Morley, die dankzij zijn goals in de 5e en 85e minuut boven het trio White-Donovan-Shaw sprong in de topschuttersstand.

En dan zijn we al bij de kwartfinale beland. Op bezoek bij Dynamo Kiev kwamen The Villans niet tot scoren, net zoals de thuisploeg. Een 2-0-thuiszege onder toezicht van de Belgische scheidsrechter Marcel Van Langenhove was genoeg voor kwalificatie. Gary Shaw opende al vroeg de score, de Schot Ken McNaught verdubbelde kort voor de rust de score, wat genoeg was voor kwalificatie. Afijn, als u dit al zuinig vond, wat dan gezegd van de halve finale tegen RSC Anderlecht. Éen goal van Tony Morley in de heenwedstrijd in Birmingham was genoeg voor een reisje naar Rotterdam, waar Bayern München wachtte voor de finale. Ook daar geen karrevracht aan goals: Peter White, die na die eerste wedstrijd tegen Valur niet meer gescoord had in de Europacup I, bezorgde Birmingham met zijn doelpunt de Beker met de Grote Oren.

In het seizoen 1981/82 eindigde Aston Villa in eigen land slechts elfde in de competitie, op maar liefst dertig punten van kampioen Liverpool. Door de zege in Rotterdam was de club van trainer Tony Barton, die in de loop van het seizoen het roer had overgenomen van Saunders, weliswaar automatisch geplaatst voor de Europacup I 1982/83. Daarin draaide de titelhouder, die dat seizoen zesde eindigde in eigen land en zo nog net een UEFA Cup-ticket veroverde, mee tot in de kwartfinale.

Peter Withe en Tony Morley, in 1981/82 nog goed voor respectievelijk drie en vier Europese goals, zorgden in de heenwedstrijd voor een vroege 2-0-voorsprong tegen Beşiktaş JK. Dennis Mortimer zorgde nog voor het halfuur voor een derde doelpunt voor de thuisploeg, die uiteindelijk met 3-1 won. De buit was binnen, zo leek het, want in Istanboel bleef het 0-0. In Boekarest kwam Aston Villa wél tot scoren: net als in Reykjavik zorgde Gary Shaw voor een 0-2-uitzege. Shaw deed er in eigen huis nog drie goals bij tegen Dinamo Boekarest. Ook Mark Walters scoorde namens Aston Villa, met een 4-2-thuiszege tot gevolg. Die massale doelpuntenproductie kon Aston Villa in de kwartfinale weliswaar niet meer reproduceren tegen Juventus, de latere finalist. Gordon Cowans en Peter Withe konden elk nog één keer scoren, zonder gunstig eindresultaat. Aston Villa verdween van het Europese toneel en zou pas 41 jaar later zijn wederoptreden maken op het kampioenenbal, dat natuurlijk al een paar jaar niet langer alleen landskampioenen toelaat.

We spoelen verder naar het jaar 2024. De Premier League en de Champions League zijn begrippen die inmiddels al drie decennia bekend in de oren klinken. Aston Villa eindigde in het seizoen 2023/24 vierde in de Premier League en plaatste zich zo voor de Champions League, waar sinds dit seizoen niet meer met groepsfases maar met een league phase wordt gewerkt. Aston Villa, een ancien op een modern feestje, dus. De club uit Birmingham nam alvast een prima start door, uitgerekend een dag na de dood van Gary Shaw, met 0-3 te gaan winnen bij Young Boys Bern. Youri Tielemans opende een paar minuten voor het halfuur de score, Amadou Onana legde vier minuten voor het einde van de reguliere speeltijd de 0-3-eindscore vast. Daartussen deed ook Jacob Ramsey de netten trillen. De drie doelpuntenmakers van ‘de nieuwe generatie’ kwamen dankzij hun goal in Zwitserland in het gezelschap van acht legendes van de jaren ’80 te staan. Chauvinisten zullen opmerken dat België in dit lijstje Schotland voorbijsteekt en zijn voet naast Ierland zet als tweede succesvolste natie. Om de dromers in toom te houden: het gat met Engeland bedraagt twintig goals.

De doelpuntenmakers van Aston Villa in de Europacup I/Champions League
8 – Gary Shaw
5 – Tony Morley, Peter White
2 – Terry Donovan (IER)
1 – Ken McNaught (SCH), Dennis Mortimer, Mark Walters, Gordon Cowans, Youri Tielemans (BEL), Jacob Ramsey, Amadou Onana (BEL)