Het Wereldkampioenschap voetbal is deze zomer toe aan zijn 21ste editie. Voor de veertiende keer is er op het voetbaltoernooi een mascotte aanwezig. In Rusland zal Zabivaka de voetbalfans vermaken, maar wie waren zijn voorgangers?
Van een peper met een snor en een sombrero op zijn hoofd tot een bedreigde diersoort die zich tot bal kan vermommen. Heel wat diverse figuren fungeerden de afgelopen veertien WK-edities als mascotte, ieder van hen met een eigen verhaal, betekenis en unieke kenmerken.
WK 1966 – Engeland: Willie
Het Wereldkampioenschap voetbal in 1966 was het eerste sportevenement waar een mascotte aanwezig was. Willie is een leeuw, een symbolisch dier voor het Verenigd Koninkrijk. Hij werd vernoemd naar de bijnaam van het Engelse nationaal voetbalelftal, The Three Lions. Hij draagt het opvallende shirt van de Union Jack. Een Engelse vlag is niet op te merken.
WK 1970 – Mexico: Juanito
De mascotte op het WK in 1970 in Mexico is een jongetje die de Mexicaanse voetbaluitrusting draagt en een typische sombrero hoed op zijn hoofd heeft. De naam Juanito is geïnspireerd op Juan, een veel voorkomende Spaanse voornaam.
WK 1974 – West-Duitsland: Tip en Tap
In West-Duitsland zijn er op het WK van 1974 twee mascottes, Tip en Tap. Het zijn Duitse jongens die beiden gekleed zijn in de voetbaluitrusting van Duitsland. Tap, de jongen met het zwart haar, heeft op zijn shirt de letters WM staan die verwijzen naar Weltmeisterschaft, het Duitse woord voor Wereldkampioenschap. Tip, de jongen met het blond haar, heeft het nummer 74 op zijn shirt staan verwijzend naar het jaartal waarin het WK plaatsvond.
WK 1978 – Argentinië: Gauchito
In Argentinië werd gekozen voor een jongen in de typische Argentijnse voetbaloutfit. De jongen stelt een gaucho voor, een benaming die oorspronkelijk gebruikt werd voor de nakomelingen van de Indianen en Spanjaarden die in Zuid-Amerika vee hoedden op de Pampa’s. Tegenwoordig wordt de benaming gebruikt voor alle Argentijnen. De hoed, de zweep en de doek zijn typische kenmerken ervan.
WK 1982 – Spanje: Naranjito
Op het WK in Spanje van 1982 stond een sinaasappel centraal. De mascotte dankt zijn naam aan het Spaanse woord naranja, wat sinaasappel betekent. De oranje vrucht is typisch Spaans. De voetbaluitrusting van het gastland maakt de mascotte compleet. Het figuurtje was zo populair dat het in Spanje een eigen televisieprogramma kreeg.
1986 – Mexico: Pique
Op het WK van 1986 werd in Mexico gekozen om de groene jalapeño peper te gebruiken als mascotte. De naam Pique komt van het Spaanse woord picante wat pikant betekent. De pikante peper verwijst naar de Mexicaanse keuken. Ook de sombrero en de snor van de mascotte zijn typisch Mexicaans.
1990 – Italië: Ciao
De Italiaanse mascotte op het WK van 1990 is een voetballende figuur die is opgebouwd uit stokken met een bal als hoofd. De stokken bestaan uit de kleuren van de Italiaanse vlag en als je alle onderdelen van de pop ontleedt kun je de naam van het gastland vormen: Italia. De naam Ciao is een Italiaanse begroeting wat evenveel wil zeggen als ‘Hallo’.
1994 – Verenigde Staten: Striker
In 1994 was Striker de mascotte op het WK in de Verenigde Staten. Striker is een hond, een veel voorkomend huisdier in Amerika. Hij draagt een outfit in de kleuren van de Amerikaanse vlag. Striker betekent in voetbaltermen spits of aanvaller. Zijn volledige naam luidt als volgt: Striker, the World Cup Pup.
1998 – Frankrijk: Footix
Op het WK van 1998 in Frankrijk was de mascotte een haan, een typische symbool van het gastland. De kleuren van de Franse vlag zijn aanwezig. De naam verwijst naar het Franse foot, wat voet of voetbal wil zeggen. De -ix erachter verwijst naar de namen van de Galliërs, denk maar aan Asterix en Obelix. Ondertussen slaat de term Footix op een voetbalfan die altijd fan is van de best presterende ploeg.
2002 – Zuid-Korea en Japan: Ato, Kaz en Nik
Drie futuristische, computer-gecreëerde figuren vormen de mascottes van het WK in 2002 in Zuid-Korea en Japan. De drie figuren stralen energie uit en spelen in hun eigen wereld graag atmobal, een fictieve sport die op voetbal gebaseerd is. Ato, in het paars, Kaz in het oranje/geel en Nik in het blauw komen voor in de tekenfilmserie The Spheriks.
2006 – Duitsland: Goleo VI
Goleo VI, een leeuw, is de mascotte op het WK van 2006 in Duitsland. Zijn beste vriend is de bal, Pille. Het getal zes achter zijn naam verwijst naar het jaar waarin het WK plaatsvond en naar het feit dat hij de zesde Goleo in zijn familie is. De naam van de leeuw is een samentelling van goal, wat doelpunt betekent en Leo, wat in het Latijn leeuw betekent. De naam van de bal Pille is eveneens een verwijzing naar het woord voetbal.
2010 – Zuid-Afrika: Zakumi
De Zuid-Afrikaanse mascotte op het WK van 2010 is een luipaard, een veel voorkomend dier in het gastland. De geel-groene kleuren van de Luipaard verwijzen naar de kleuren waarin het nationale team van Zuid-Afrika speelt. De naam Zakumi is afkomstig van de afkorting Z-A, dat voor Zuid-Afrika staat en kumi dat in verschillende Afrikaanse talen ‘Tien’ betekent, verwijzend naar het jaartal 2010. Zijn slogan luidt als volgt: Zakumi’s spel is fair-play.
2014 – Brazilië: Fuleco
Op het WK van 2014 in Brazilië is de mascotte gebaseerd op een driebandgondeldier, een bedreigde diersoort dat in het oosten van Brazilië voorkomt en zich tot een bal kan oprollen. Met de keuze voor dit dier wil Brazilië de grote biodiversiteit van het land aantonen en duidelijk maken daar veel belang aan te hechten. De naam Fuleco is een samenstelling van de Brazilaanse woorden futebol, wat voetbal betekent, en ecologica wat ecologie betekent. Het figuurtje is blauw en geel met groene ogen, de kleuren van het Braziliaanse voetbalelftal.
2018 – Rusland: Zabivaka
Dit jaar is de mascotte op het WK in Rusland een wolf, Zabivaka. De naam van het dier betekent Hij die scoort. In het Russisch verwijst het woord ook naar plezier, charme en vertrouwen. Het figuurtje draagt een voetbaluitrusting in de kleuren van de Russische vlag. Wolven komen geregeld voor in het gastland.
WK-mascottes van 1966 tot en met 2018 in vogelvlucht
Onderstaande video geeft een mooi en handig overzicht van de verschillende WK-mascottes die de afgelopen veertien WK-edities te zien waren.