Union Sint-Gillis gaat vanavond op zoek naar zijn zesde zege op rij in het Lotto Park. Bij winst tegen Bayer Leverkusen is de vicelandskampioen immers geplaatst voor de halve finale van de Europa League. Een Europese halve finale, dat zou voor Union geleden zijn van 1959. Roger Van Cauwelaert, die de eeuwwisseling inging als de Europese topschutter van Union, werd dat jaar een kwarteeuw oud. Benieuwd waar Victor Boniface (22), de man die Van Cauwelaert vorige week definitief voorbijstak in Europa, op die leeftijd zal voetballen.

De winstreeks van Union in het stadion van Anderlecht startte op 27 september 2018, toen de toenmalige tweedeklasser in het kader van de Beker van België met 0-3 kwam winnen in het Constant Vanden Stockstadion – u herinnert zich vast de hattrick van Youssoufou Niakaté. Na de promotie naar de Jupiler Pro League volgden twee competitiezeges in het Astridpark tijdens het eerste seizoen van Union sinds lang op het hoogste niveau. Union deed er op 8 januari van dit jaar een derde op rij bij. Met ook nog eens de Europese zege tegen 1. FC Union Berlin erbij zitten les Unionistes bij een nieuwe zege tegen Bayer Leverkusen aan zes zeges op rij op het veld van de buren. We moeten warempel terug naar het seizoen 1972/73 om terug te blikken op de laatste nederlaag van Union aan de Théo Verbeecklaan: toen verloren de jongens van Guy Thys met 2-0, met dank aan een tweeklapper van Paul Van Himst.

Daartegenover staat wel een zwakke reeks tegen Club Brugge. Vorig seizoen kon Union in vier confrontaties in de competitie geen enkele keer winnen van blauw-zwart, wat hen uiteindelijk de landstitel kostte. Op de tweede competitiespeeldag had Club Brugge veel moeite nodig om met 0-1 te komen winnen in het Dudenpark, eind januari bleef het 0-0 in het Jan Breydelstadion, en in de play-offs pakte blauw-zwart zes op zes. In de eerste play-offwedstrijd zorgde de penaltymisser van Dante Vanzeir bij een 0-0-tussenstand misschien wel voor een definitieve ommekeer in de titelrace, in de tweede confrontatie drie dagen later was het vooral de afgekeurde goal van Casper Nielsen (tegen zijn latere werkgever) die zich in het collectieve geheugen zou nestelen. Ook dit seizoen slaagde Union er trouwens nog niet in om te winnen van Club Brugge.

Wie een olifantengeheugen heeft, zal opmerken dat Union er tijdens zijn voorlaatste passage in de hoogste divisie, die van 1968 tot 1973 duurde, geen enkele keer in slaagde om Club Brugge te verslaan in een officiële wedstrijd. Pakte de elfvoudige landskampioen in de seizoenen 1968/69 en 1969/70 nog telkens 1 op 4 tegen blauw-zwart – dat toen nog maar één landstitel op zijn palmares had staan –, dan was de oogst in de drie daaropvolgende seizoenen telkens 0 op 4.

Voor de laatste zege van Union tegen Club Brugge in een officiële wedstrijd moeten we terugspoelen naar het seizoen 1964/65, toen Union als promovendus meteen een retourticket naar Tweede klasse kreeg. Op 25 oktober 1964, een dag na de sluitingsceremonie van de Olympische Spelen in Tokio, werd het 2-0 in het Dudenpark. De score werd geopend na een controversieel doelpunt van Roger Van Cauwelaert.

Een hoge corner van Jean-Pierre Janssens vloog over de Brugse doelman, die drie à vier meter uit zijn doel was gekomen. Van Cauwelaert profiteerde daarvan en kopte de bal richting doel, maar Louis Debackere stopte de bal met zijn knie en trapte hem veilig weg. Tenminste, dat dacht hij, want scheidsrechter wees zonder de minste twijfel naar de middenstip. Doelpunt voor Union dus!

De Franstalige openbare omroep maakte gelukkig video-opnames van de betwiste fase. Le Soir drukte in zijn dinsdagkrant enkele screenshots af om de situatie uit te klaren. Op de eerste twee foto’s zien we de bal die richting doel komt maar de grond nog niet geraakt heeft. We zien hoe Debackere maakt zich klaar om de bal te stoppen, met zijn rechtervoet lichtjes over de doellijn en zijn linkervoet in het doel, klaar om een aanvalsbeweging te maken richting de aankomende bal. Op de derde foto zien we dat de linkervoet een pak dichter bij de rechtervoet is gekomen op het moment dat het been van Debackere in contact gaat komen met de bal. Er wordt gegoocheld met centimeters en diameters, en uiteindelijk komt de journalist tot de conclusie dat de bal nooit volledig over de lijn geweest kan zijn. Edoch: aan de beslissing van scheidsrechter Celen kon niets meer veranderd worden.

Was het nu goal of niet? Wie zal het zeggen. Alvast niet meer Van Cauwelaert zelf, want de man overleed in september 2016 op 83-jarige leeftijd. Van Cauwelaert werd geboren op 15 maart 1934, in volle Union 60-periode dus. Op elfjarige leeftijd ondertekende hij zijn eerste aansluitingskaart bij Union. Van Cauwelaert werd bij zijn overlijden vooral herinnerd als Union-speler, al droeg hij later ook het shirt van CS Brainois.

“Het prototype van een complete, snelle en behendige speler”, noemde Les Sports-jounalist Marcel De Leener hem in 1958. Met een techniek die niet moest onderdoen voor die van Paul van den Berg en met het talent om met beide voeten te kunnen schieten was Van Cauwelaert een graag geziene speler in het Dudenpark, al kwam hij er niet altijd evenveel aan spelen toe vanwege de zware concurrentie van onder andere Tintin Janssens. Spelers die jonger waren dan hijzelf – Jean-Pierre Janssens, André Masset – zag hij de overstap van de reserven naar de eerste ploeg maken, terwijl hij op zijn kans moest wachten. Van Cauwelaert liet de armen evenwel niet zakken. “Ik heb momenten gekend van intense ontmoediging, ik heb geregeld op het punt gestaan om alles te laten vallen. Maar ik heb altijd iemand gevonden die me weer moed insprak. André Vandewyer, François Vanden Eynde… ik ben hen heel erkentelijk”, liet Van Cauwelaert in 1958 optekenen in de pers.

Omgekeerd zou Union later ook Van Cauwelaert erkentelijk zijn. Tijdens de allereerste Europese wedstrijd van Union, in de Jaarbeursstedenbeker 1958/60 tegen Leipzig XI, stond hij meteen tweemaal aan het kanon. Ook Paul van den Berg en Hubert van Dormael scoorden tweemaal tegen de Oost-Duitsers, waardoor de 1-0-nederlaag in Leipzig op 4 maart 1959 geen ramp was. Tijdens de tweede editie van het toernooi stroomde Union uiteindelijk door naar de halve finale, nadat het ook AS Roma uitschakelde. Ditmaal was Birmingham City evenwel tweemaal te sterk. Op het einde van het toernooi hadden vier Union-spelers driemaal gescoord: naast Van Cauwelaert, Van Dormael en Van den Berg ook Jean-Pierre Janssens.

Na twee toernooien op rij waarin Union meteen uitgeschakeld werd (door respectievelijk AS Roma en Hearts of Midlothian FC), oogstten de Brusselaars in het seizoen 1962/63 opnieuw succes in de Jaarbeursstedenbeker. In Marseille ging Union nog met 1-0 onderuit, maar in eigen land won de ploeg van de Franse trainer Edmond Delfour met 4-2 van Olympique Marseille. Van Cauwelaert opende de score en werd met vier doelpunten voor het eerst alleen Europees topschutter van Union. Zijn vijfde en laatste Europese doelpunt was eveneens van groot belang: na een 2-1-nederlaag bij Dinamo Zagreb zorgde Van Cauwelaert in de terugwedstrijd met zijn doelpunt voor een 1-0-zege. Union dwong zo een testwedstrijd af, die in het Oostenrijkse Linz evenwel met 3-2 verloren ging.

In het seizoen 1964/65 speelde Union nog twee Europese wedstrijden tegen Juventus FC, maar daarin kwamen de Brusselaars niet tot scoren. Vervolgens gingen de Europese boeken voor decennia dicht. Wie Union in het voorjaar van 2013 in de onderste regionen van het klassement van Derde klasse B zag staan, dacht wellicht dat Van Cauwelaert tot in de eeuwigheid de Europese topschutter zou blijven van Les Unionistes.

Alleen begon Union vorig jaar aan een Europese revival, die een pak van nieuwe doelpuntenmakers opleverden. Dat moest vroeg of laat wel een nieuwe koploper opleveren in het lijstje van Europese doelpuntenmakers aller tijden. Op 13 april 2023 was het al zover: toen Victor Boniface de Brusselaars in Leverkusen op voorsprong bracht scoorde hij zijn zesde Europese doelpunt voor de vicelandskampioen en sprong hij zo definitief over Van Cauwelaert. Daarmee staat zijn seizoenstotaal eigenlijk op elf Europese goals, want in juli 2022 had de Nigeriaan in het shirt van FK Bodø/Glimt al vijf keer gescoord in de Champions League-kwalificatiefase.

Zullen we Boniface wat extra motivatie geven om vanavond in het Astridpark andermaal boven zichzelf uit te stijgen? Vorig seizoen sneuvelde hij met Bodø/Glimt in de kwartfinale van de Conference League, dezelfde toernooifase als waarin Union momenteel nog vertoeft in de Europa League. De Noorse club werd bovendien uitgeschakeld door AS Roma, de club waarmee Van Cauwelaert tijdens zijn eerste Europese avontuur wél kon afrekenen. Bovendien zag Van Cauwelaert in Rome zijn ploegmaat Paul van den Berg, die net als hij tweemaal had gescoord tegen Leipzig XI, uitlopen in de Europese topschuttersstand aller tijden. Boniface kan in Anderlecht het omgekeerde doen: de eerste nog actieve achtervolger Teddy Teuma (vier goals) wat verder van hem weg duwen. Al zal de Nigeriaan natuurlijk even blij zijn als de Maltese international hem straks voorbijsteekt na een hattrick tegen Leverkusen. Tenzij Leverkusen vier keer of meer scoort, mag Union dan immers naar de halve finale, waar het dan speelt tegen de winnaar van de confrontatie tussen… AS Roma en Feyenoord.

Advertentie