Als je een blik werpt op de voetbalclubs in Israël, zie je erg veel clubnamen die beginnen met Hapoel en ook enkele met Maccabi en in mindere mate Beitar. Wat betekenen deze woorden nu eigenlijk? Je ontdekt het in dit artikel van onze rubriek ‘Verklarende woordenlijst’!

Israël is geen groot voetballand, maar de rivaliteiten tussen de verschillende (soorten) clubs zijn dat wel. De clubs worden gekenmerkt door een politieke en religieuze oorsprong en de tegenstellingen zijn tot op de dag van vandaag nog voelbaar.

Beitar: (radicaal-)rechts, link met Likoed (partij van premier Benjamin Netanyahu), uitgesproken anti-Arabisch

Hapoel: oorspronkelijk gesticht door de socialistische beweging, vandaag nog gelinkt aan de (centrum-)linkse Arbeidspartij

Maccabi: gebonden aan de liberaal-zionistische beweging

De geschiedenis van Israël (en Palestina) is complex en dat geldt ook voor de heersende religieuze breuklijnen. Belangrijk in deze context is dat de voetbalploegen in Israël ontstaan zijn als onderdeel van een sterk verzuilde maatschappij. Net als in België waren kranten, ziekenfondsen… verbonden met de verschillende politieke bewegingen. Voetbalclubs hoorden daar in Israël echter ook bij en in tegenstelling tot ons land is de ontzuiling er nog niet zo vergevorderd.

De grootste rivaliteit is die tussen Beitar Jeruzalem, de favoriete club van Netanyahu, en Hapoel Tel Aviv. De fans van Beitar staan bekend om hun intimiderende, agressieve en vooral vaak racistische gedrag. Dat gedrag gaat niet enkel over gebeurtenissen in de stadions. In 2012 trokken honderden fans van Beitar Jeruzalem naar een winkelcentrum, waar ze Arabische werknemers aanvielen. Een klein jaar later tekenden voor het eerst twee moslims (Tsetsjenen) bij de club. De harde kern jaagde hen letterlijk weg met spreekkoren als “Dood aan de Arabieren” en verliet zelfs in groten getale het stadion toen een van deze spelers een doelpunt maakte. Hier verscheen later een succesvolle documentaire over, Forever Pure, verwijzend naar een spandoek met de tekst ‘Beitar voor altijd 100% zuiver’. Gelukkig kunnen we dit stuk over Beitar Jeruzalem met een positieve noot afsluiten: in januari 2019 vierde de club zijn eerste jaar zonder gevallen van racisme op de tribunes.

Hapoel Tel Aviv komt uit een meer progressieve stad, maar het is toch vooral hun sterke binding met het woord ‘Hapoel’ dat de rivaliteit met Beitar Jeruzalem zo hevig maakt. Op het logo van de club vind je nog steeds een hamer en sikkel terug. Woorden als marxisme, socialisme, arbeidersklasse en vakbond hangen onlosmakelijk samen met Hapoel Tel Aviv, dat ook veel Palestijnse fans heeft. De supporters horen nadrukkelijk bij het Antifa-netwerk, dat vooral veel Europese ultragroepen bevat. Enkele voorname clubs binnen dit netwerk zijn Celtic, Livorno, Marseille, Rayo Vallecano, Sankt Pauli en natuurlijk ook het Belgische Standard.

De grootste club in Israël is Maccabi Tel Aviv. De davidster in het logo van deze zeer populaire voetbalploeg representeert het Joodse volk. De Maccabi-clubs in het algemeen staan voor Joods nationalisme, zionisme, maar op het niveau van de voetbalsport vertaalt dat zich niet in even extreme zaken als bij Beitar. Tegenwoordig lijkt Maccabi Haifa bijvoorbeeld de tweede club van het land en daar vinden we ook veel Palestijnse fans terug. De Palestijnse minderheid in Haifi is vrij groot en de club koos er al vroeg voor om ook Arabische spelers tussen de lijnen te brengen.

Maccabi World Union is een internationale Joodse sportorganisatie (NGO) met enkele honderdduizenden leden in meer dan 50 landen. In Antwerpen is er bijvoorbeeld KSC Maccabi-Voetbal Antwerp, dat dit seizoen uitkomt in Vierde Provinciale. De omnisportvereniging waarvan deze club de voetbalafdeling is, werd al in 1920 gesticht. In de Belgische hoofdstad bestaat Maccabi Foot Brussels al sinds 1953.

Advertentie